اثر آنتی هیپرگلیسمیک و آنتی هیپرلیپیدمیک تجویز دراز مدت هسپرتین در موش صحرایی دیابتی

سابقه و هدف: دیابت یکی از مهم ترین عوامل خطر برای اختلالات نفروپاتی، رتینوپاتی، نوروپاتی و بیماریهای قلبی – عروقی می باشد. کاهش دادن سطح گلوکز و لیپیدهای سرم در بیماران دیابتی با استفاده از گیاهان دارویی و مواد مؤثره مشتق از آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. در این مطالعه اثر تجویز دراز مدت فلاونوئید هسپرتین بر میزان گلوکز و لیپیدهای سرم در موشهای صحرایی دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روشها: این مطالعه تجربی بر روی 40 موش سر با محدوده وزنی 270-250 گرم که به طور تصادفی به پنج گروه کنترل، کنترل تحت درمان با هسپرتین، دیابتی، دیابتی تحت درمان با هسپرتین و یا گلیبن کلامید (کنترل مثبت) تقسیم‌ شدند، انجام شد. برای دیابتی نمودن موشها از استرپتوزوتوسین به فرم تک دوز و داخل صفاقی به میزان 60 میلی گرم بر کیلوگرم وزن حیوان استفاده گردید. هسپرتین به فرم داخل صفاقی به میزان 10 میلی گرم بر کیلوگرم وزن حیوان یک هفته پس از تزریق استرپتوزوتوسین به مدت 6 هفته تجویز شد. میزان گلوکز، تری گلیسیرید، کلسترول توتال، کلسترول LDL و HDL سرم قبل از بررسی و در هفته های 3 و 6 پس از تجویز تعیین و مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: در گروه دیابتی تحت درمان با هسپرتین میزان گلوکز سرم در حد معنی دار و به میزان 1/20% و 6/23% به ترتیب در هفته‌های سوم و ششم کمتر از گروه دیابتی درمان نشده بود (05/0>p)، بعلاوه سطح کلسترول توتال در گروه دیابتی تحت تیمار در همین هفته‌ها کاهش معنیدار و به ترتیب به میزان 4/20% و 1/17% در مقایسه با گروه دیابتی درمان نشده، نشان داد (05/0>p). تری گلیسیرید سرم نیز یک کاهش غیر معنی دار به میزان 7/11% در گروه دیابتی تحت تیمار در هفته ششم در مقایسه با گروه دیابتی درمان نشده، نشان داد. از طرف دیگر، درمان موشهای دیابتی با هسپرتین در هفته ششم موجب افزایش معنی دار کلسترول HDL سرم نشد اما کاهش معنی دار میزان کلسترول LDL در همین هفته به میزان 2/29% در مقایسه با گروه دیابتی درمان نشده، مشاهده شد (05/0>p). نتیجه گیری: نتایج مطالعه نشان داد که تجویز دراز مدت هسپرتین در مدل تجربی دیابت قندی دارای اثر آنتی هیپرگلیسمیک بوده و موجب کاهش سودمند کلسترول توتال و LDL سرم میگردد و وابسته به زمان نمی باشد.